Bậc thầy của những ước mơ – The Greatest Showman (2017)
Phim về các nhân vật có thật thường có 2 loại, 1 loại là trần trụi chân thật như kiểu “The Wolf of Wall Street” hay “Legend”, nhưng cũng có thể là kiểu vui vẻ nhẹ nhàng nhân vật đẹp đẽ… như phim này.
Cho nên cứ tạm bỏ qua hết ba cái so sánh thực chất và nghệ thuật, thì đây là một bộ phim với đề tài xuyên suốt là truyền cảm hứng. Nhân vật là kiểu như bao kịch bản cố hữu khác, sẽ bị lơ là và phạm sai lầm nhưng kịp thời trấn tĩnh. Tuy nhiên, ẩn trong đó vẫn còn rất nhiều vấn đề mà phim không giải quyết (hoặc không thể giải quyết được).
Đây là một phim tiêu biểu nhất cho cái gọi là Giấc Mơ Mỹ. Một giấc mơ tuyệt đẹp trong một thời đại vàng son rực rỡ. Nơi đó người ta sẽ làm mọi thứ để có tiền, vượt mọi khó khăn để khởi nghiệp, tìm mọi cách để xoay ra thứ có thể bán được, dù chỉ là niềm vui. Cái American Dream đó chính là thứ đã đưa nước Mỹ phát triển tuyệt vời, vì là một vùng đất tự do của mọi con người trên thế giới, nơi bạn có thể làm mọi thứ bạn muốn mặc kệ các lề thói thủ cựu của đám Cựu Lục Địa. Phim đã đưa ra rất trọn vẹn ý này.
Cơ bản thì mình không thích nhạc kịch cho lắm nên nếu không phải Hugh thì có lẽ cũng không đi coi (năm ngoái đã định không coi “La La Land” rồi). Có điều phim này về phần nhạc khá ấn tượng. Có lẽ vì không quá cổ điển như “Les Misérables” hay quá bay bổng như “La La Land”, nhạc phim này khá hiện đại hoặc đúng gu nên có nhiều bài mình nhớ. Coi xong kiếm soundtrack nghe lại vẫn đã. Xứng đáng nhận Qủa Cầu Vàng (dù không đúng bài).
Mình vẫn cho rằng phim hành động và phim nhạc kịch là 2 thể loại khó đạo diễn nhất, và thật sự phim này có nhiều cảnh rất hay. Dù chưa tới mức quá ấn tượng như “La La Land”, nhưng cũng khá là mãn nhãn. Có màn show thì thật sự hơi thất vọng vì nói chung chả biết các nhân vật đang diễn cái gì. À mà cái này có lẽ dính đến nội dung rồi.
Trên cơ bản, gánh xiếc của Barnum không phải là gánh xiếc mà là gánh… dị thường. Phim không hề có cảnh tập xiếc hay tập tành gì, cái mà Barnum bán chính là bán sự hiếu kỳ, tò mò… và đôi khi là khinh miệt, xem như xem triển lãm sở thú của khán giả. Điều này dù phim có cố gắng không đưa ra nhưng rõ ràng vì dù rất nhiều câu gây cảm hứng, nhiều đoạn “This is me”, nhưng lại thiếu hẳn cái để họ show ra cho thế giới là họ có cái để ngang bằng với thế giới ngoài sự dị thường của mình. Trừ cô gái có râu hát hay và cặp anh em lộn vòng, tất cả những nhân vật còn lại như chỉ để mang tiếng cười và sự trêu chọc hơn là biểu diễn nghệ thuật và tài năng. Và nếu tưởng tượng rằng sự thật thời điểm đó không có nhảy hát tung tăng như vậy, thì quả thật đó chính là điều thực tế ẩn sau những bài hát nhảy và trình diễn đầy hiện đại đó.
Barnum có rất nhiều thứ che giấu anh thực sự nghĩ đám người anh thuê là cộng sự kiếm tiền hay chỉ là cỗ máy in tiền. Đầu tiên, anh bảo chàng người lùn: “Cơ bản ai cũng sẽ cười thôi, nhưng cười mà có tiền”. Đó là động cơ rất rõ ràng của anh là bán sự nhạo báng để ra tiền. Tiếp theo khi cả đám kéo vào bữa tiệc anh thiết đãi ca sĩ đỉnh cao Lind, anh đã đóng cửa không cho họ vào với danh nghĩa: “Nếu ai cũng thấy thì ai mua vé?” Nhưng thật ra ý của anh rõ ràng vì sợ họ làm mất không khí buổi tiệc. Sự việc này được đưa ra nhưng không hề được giải quyết. Người giải quyết triệt để là Carlyle khi anh nắm tay Wheeler và nói anh sẵn sàng từ bỏ danh gia vọng tộc, nhưng Barnum thì không. Cả đám là người vực anh dậy, chứ anh thì không. Ngoại trừ đoạn đầu thuyết phục cả đám gia nhập gánh xiếc, anh chả có biểu hiện gì là chiến đấu cho sự công bằng của họ cả.
Tới đoạn cuối thì mình đành mạnh dạn trừ điểm phim này mãnh liệt vì quá giống “Sing”, giống một cách không hiểu nổi mà cách giải quyết còn dở hơn Sing nữa. Nên thành ra thấy đoạn cuối bị hụt quá nhiều.
Nếu trước đây có ai coi “The Butterfly Circus” sẽ thấy rất thất vọng về phim này. Một phim ngắn 23 phút nhưng đầy cảm hứng đầy công bằng. Những người khuyết tật họ không kiếm tiền bằng tật nguyền hoặc dị thường của họ mà là bằng tài năng và sự kiên trì tập luyện thật sự. Lúc đầu mình đã rất hy vọng phim này sẽ giống kiểu phim đó nhưng không thể.
Có lẽ vì Michael Gracey có muốn cũng không thể đẩy nó quá xa rời thực tế.
Vương Hữu Danh